Zona, bağışıklık sisteminin zayıfladığı durumlarda ortaya çıkan, ağrılı ve döküntülü bir hastalık olarak bilinir. Yetişkinlerin yaklaşık yüzde 20-30’unu etkileyen bu hastalık, suçiçeği geçirenlerde, varicella-zoster virüsünün tekrar aktive olmasıyla ortaya çıkar. Ancak, zona sadece bağışıklığı zayıf olanlarda değil, sağlıklı bireylerde de gelişebilir. Bu yazıda, zona hastalığının belirtileri, nedenleri ve tedavi yöntemleri hakkında detaylı bilgiye ulaşabilirsiniz.
Zona Hastalığının Belirtileri Nelerdir?
Zona, çoğunlukla vücudun bir tarafında şiddetli ağrı ile başlar. Başlangıçta bu ağrı, yanıcı ve batıcı bir his olarak tanımlanır. Birkaç gün sonra, aynı bölgede döküntüler meydana gelir. Döküntüler sıvı dolu kabarcıklara dönüşüp, daha sonra kuruyarak kabuk bağlar. Bu süreç genellikle 2-3 hafta sürer. Bununla birlikte, bazı durumlarda döküntü olmadan da zona ortaya çıkabilir. Bu tür vakalarda, doğru teşhis zorlaşabilir. Zona bazen yüz, göz ya da kulak bölgelerinde de tutulum yaparak görme kaybı ya da işitme kaybı gibi komplikasyonlara yol açabilir.
Zona Neden Ortaya Çıkar?
Zona, varicella-zoster virüsünün (VZV) tekrar aktive olması sonucu gelişir. Bu virüs, bir kişide suçiçeği geçirdikten sonra sinir köklerinde gizli kalır. Yaş ilerledikçe, bağışıklık sistemi zayıfladığında, bu virüs tekrar aktif hale gelebilir. Zona, özellikle stres, yorgunluk ve bağışıklık sistemi zayıfladığında tetiklenir. Kış aylarında grip ve soğuk algınlığı gibi enfeksiyonların artması, vücudu savunmasız hale getirir ve zona riskini artırır.
Kimler Zona Riski Altındadır?
Zona, genellikle bağışıklık sistemi zayıf olan kişilerde görülür. Bağışıklık sistemini baskılayan tedaviler görenler, HIV enfeksiyonu taşıyanlar, diyabet ve romatolojik hastalıklar gibi kronik hastalıkları olanlar zona için risk grubundadır. Ayrıca, yaşlı bireyler ve stresli yaşam koşullarına sahip kişilerde de zona gelişme riski daha yüksektir.
Zona Tedavisi Nasıl Yapılır?
Zona tedavisinde amaç, hastalığın süresini kısaltmak ve şiddetini azaltmaktır. Erken teşhis ve tedavi, komplikasyonların önlenmesi açısından oldukça önemlidir. Tedavi genellikle antiviral ilaçlarla yapılır. Bu ilaçlar, virüsün yayılmasını engeller ve enfeksiyonun süresini kısaltır. Ancak ilaçların etkinliği, şikayetlerin başladığı ilk 72 saat içinde en yüksektir, bu nedenle tedaviye erken başlanması önemlidir.
Ağrıyı hafifletmek için ağrı kesici ilaçlar ve antibiyotikli kremler de kullanılabilir. Ayrıca, zona sonrası sinir hasarına bağlı uzun süreli ağrılar olan postherpetik nevralji riski de vardır. Zona tedavisinde aşılar da önemli bir yer tutar. Özellikle 50 yaş üzerindeki bireylerin ve bağışıklık sistemi zayıf olan kişilerin zona aşısı yaptırması önerilir. Aşı, hastalığın şiddetini azaltabilir ve postherpetik nevralji riskini düşürebilir.
Zona Bulaşıcı Mıdır?
Zona, temas yoluyla bulaşan bir hastalıktır. Virüs, döküntülerin sıvı dolu kabarcıklarından yayılabilir. Zona hastalığına yakalanan kişilerin, döküntüler kabuk bağlamadan veya tamamen iyileşmeden başkalarıyla temastan kaçınması gerekir. Özellikle, suçiçeği aşısı olmayan, bağışıklığı zayıf olan hamile kadınlar, kanser hastaları gibi riskli gruplara bu hastalık geçebilir.
Zona Aşısı Ne Kadar Önemlidir?
Zona aşısı, hastalığın tamamen önlenmesini sağlamaz ancak zona hastalığının seyrini hafifletir ve şiddetini azaltır. Özellikle 50 yaş üzerindekilere ve bağışıklık sistemi zayıflamış kişilere bu aşı önerilmektedir. Aşı, zona sonrası görülen uzun süreli sinir ağrıları olan postherpetik nevralji riskini de önemli ölçüde azaltır.
Zona hastalığı ciddi bir sağlık sorunu olabilir, ancak erken tedavi ile şiddeti azaltılabilir. Zona, bağışıklık sistemi zayıf olan kişilerde daha sık görülür, bu nedenle sağlıklı yaşam alışkanlıkları, stres yönetimi ve düzenli aşılamalar, bu hastalığın önlenmesinde önemli rol oynamaktadır. Eğer zona belirtileri fark ederseniz, zaman kaybetmeden bir dermatoloji uzmanına başvurmanız oldukça önemlidir.
Yorumlar kapalı.