Prof. Dr. Ayberk Kaya’dan uyarı… Karadeniz’de depremlerle ‘heyelan’ tehlikesi

Mehmet Can PEÇE/RİZE,(DHA)

Oluşturulma Tarihi: Kasım 16, 2024 09:36

Rize’nin Hemşin ilçesinde meydana gelen 4.7 büyüklüğündeki depremin, bölgede son zamanlarda sıkça yaşanan heyelanlara karşı etki ve risklerine ilişkin konuşan Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi’nden (RTEÜ) Prof. Dr. Ayberk Kaya, ‘Doğu Karadeniz’de deprem olmaz’ algısının yanlış olduğunu vurguladı. Prof. Dr. Kaya, “Bölgemizdeki heyelanların ve kaya düşmelerinin tetikleyici unsuru her ne kadar aşırı yağışlar olsa da depremler sonucunda meydana gelen titreşimler heyelanları ve kaya düşmelerini de bir nebze olsun tetiklemektedir” diye konuştu.

Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı’nın (AFAD) merkez üssünü Hemşin ilçesi olarak saptadığı deprem, dün saat 12.02’de oldu. Yerin 12,85 kilometre derinliğinde meydana gelen deprem, Hemşin’in yanı sıra çevre illerde de hissedildi. Kısa süreli paniğe neden olan depremde, ilk belirlemelere göre herhangi bir olumsuzluk yaşanmadı. Saha taramaları süren kentte meydana gelen deprem sonrası ‘Depremler heyelanları tetikler mi?’ sorusunu yeniden akıllara getirdi. Uzmanlar, küresel ısınma kaynaklı yağış rejimindeki değişkenliklerin özellikle dik ve eğimli arazilerde toprak hareketliliğine yol açtığı Doğu Karadeniz’de, aktif Karadeniz ile Kuzey Anadolu fayı arasında oluşan mikro depremlerin, heyelan sahalarını tetikleyebileceğini belirtti.

‘BÜYÜK BİR DEPREM YAŞADIK’

Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi (RTEÜ) Heyelan Araştırma Merkezi Müdürü ve Jeoloji Mühendisi Prof. Dr. Ayberk Kaya, dünkü depremin bölgede son zamanlarda sıkça yaşanan heyelanlara karşı etki ve risklerine karşı değerlendirmede bulundu. ‘Doğu Karadeniz’de deprem olmaz’ algısının yanlış olduğunu vurgulayan Prof. Dr. Kaya, “Rize’de merkez üssü Hemşin ilçesi olan büyük bir deprem yaşadık. Bu deprem sonucunda can ve mal kaybı meydana gelmedi. Bilindiği üzere, ‘Ülkemizin Doğu Karadeniz Bölgesi’nde deprem olmaz, burada aktif fay zonu yoktur’ diye maalesef bir algı söz konusu. Bu burada aktif bir fay zonu mevcut değil, beklenenlerin dışında oluşan bir fay. Bu fay büyük bir ihtimalle kuzeydoğu ve güneybatı hattı boyunca uzanan fay zonlarında meydana gelen yüksek gerilme birikim sonucu oluşmuş bir deprem olarak nitelendiriyoruz” diye konuştu.

‘BAZI SORU İŞARETLERİ MEYDANA GELDİ’

Depremlerin bölgede heyelanları tetikleyebileceğine dikkati çeken Prof. Dr. Kaya, “Doğu Karadeniz‘de genelde deprem olma ihtimalinin düşük olduğu düşünülüyor. Fakat en son meydana gelen deprem sonucunda kafamıza bazı soru işaretleri meydana geldi. ‘Rize olarak depreme ne kadar hazırlıklıyız?’, ‘yapı stoku olarak depremlerle hazırlıklı mıyız?’ Bunları irdelememiz gerekiyor. Doğu Karadeniz’de özellikle Rize, kütle hareketleri bakımından heyelanlar ve kaya düşmeleri açısından en fazla olayların meydana geldiği illerimizden biri. Bölgemizdeki heyelanların ve kaya düşmelerinin tetikleyici unsuru her ne kadar aşırı yağışlar ve kar erimeleri olsa da depremler sonucunda meydana gelen titreşimler heyelanları ve kaya düşmelerini de bir nebze olsun tetiklemektedir. Dolayısıyla afete maruz bölge kapsamı içerisindeki vatandaşlarımızın da bu bölgelerin içerisinde ikamet etmelerini sonlandırmaları gerekmekte ve güvenli olarak öngördüğümüz alanların içerisinde ikametlerini sürdürmeleri gerekmektedir” dedi.