HÜRRİYET’in gündeme getirdiği ‘kiralık ev sorunu’ artık hükümetin de gündeminde. Konut arzının azalması ve kiralardaki fahiş artışa karşı yeni bir formül üzerinde duruluyor. Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından çalışılan yeni modelle gayrimenkul geliştiren firmaların konut üretip kiralaması, kiralama amaçlı üretim yapanlara da vergi avantajları sağlanması planlanıyor. Peki konut üreticileri bu formüle ne diyor?
‘ÖLÜ DOĞMASIN’
Konut Geliştiricileri ve Yatırımcıları Derneği (KONUTDER) Başkanı Altan Elmas, devlet desteği olursa sektör temsilcilerinin kiralama modeline sıcak bakacağını söyledi. Firmalara vergi avantajı sağlanmasının tek başına etkili olmayacağına dikkat çeken Elmas, “Bu modelin ölü doğmaması için devletin uygun maliyetli finansman temin etmesi gerek. Faizlerin yüzde 19-20’lere geldiği bir noktada geliştirici konut üretip kiralayamaz. Teşvik mekanizması olması doğru ama gelir vergisi, kurumlar vergisi gibi kalemlerde değil, daha işe başlarken finansman sağlanması yönünde olmalı” dedi. Piyasaya yeni konut arzının eklenmesinin de zaman alacağını belirten Elmas şöyle devam etti: “ Bu süreci hızlandırmak için mevcutta devam eden projelere KGF desteği verilebilir. Bu durumda 1 yılda tamamlanacak inşaat 6 ayda biter. Piyasaya yeni arz daha hızlı girer.”
HİBRİT MODEL
Konut edinimini kolaylaştıracak adımların da kritik öneme sahip olduğuna vurgu yapan Elmas, “Orta gelirli vatandaş konuta ulaşamıyor. Eğer çalışanların kullandığı konut kredi faizi gelir vergisinden mahsup edilebilirse vatandaş için önemli bir adım atılmış olur” dedi. Kiralamada hibrit modelin de mümkün olduğuna değinen Elmas, “Bir projede konutların yüzde 25-30’u kiralamaya ayrılıp diğerleri satılabilir” diye konuştu.
FONLAR DEVREYE GİRMELİ
İstanbul İnşaatçılar Derneği (İNDER) Başkanı Nazmi Durbakayım ise “Üretim düşüyor diye çan çaldık ama aldırış edilmedi. Sonuç ortada” dedi. Konut üreticilerinin kirama yapmak yerine işin üretim tarafında kalması gerektiğini belirten Durbakayım, “Devletin kiralama yapacaklara vergi avantajı sunması iyi bir adım. Ama bu modelde fonlar devreye girmeli. Geliştirici üretimini yapar, kirama işi yapacak fon da alım yapar ve piyasaya sunar. Bu satış için de vergisel avantajlar uygulanabilir. Ya da devlet ‘şartlı’ arazi tahsis eder, firmalar inşaatı yapar. Bu konutları alacak yatırımcıya da kiraya verme şartı getirilir” ifadelerini kullandı.
AVRUPA’DA DA ÖRNEKLERİ VAR
DAP Holding Yönetim Kurulu Başkanı Ziya Yılmaz, kiralama formülünü desteklediklerini söyledi. Yılmaz, “Avrupa’da bankalar 30 yıla kadar uygun maliyetli finansman sağlıyor. Araziler makul fiyatta tutuluyor. Firma konut üretip kiralıyor. Bizde de benzer avantajlar sağlanırsa sistem işler” dedi.
VATANDAŞA TEŞVİK GELSİN
SİNPAŞ GYO Yönetim Kurulu Başkanvekili Ahmet Çelik ise konut alacak vatandaşın teşvik edilmesi gerektiğini söyledi. Çelik, “Kredi faizi düşer, tapu harcında indirim olursa konut satışı hızlanır. Böylece kiracı olan vatandaş konut edinir ve sorun çözüm yoluna girer” şeklinde konuştu.
KİRALAR NEDEN ARTTI?
ÜLKE genelinde yüzde 50’yi aşan, İstanbul’da kimi ilçelerde yüzde 300’ü bulan kira artışında ana neden arz sorunu. Gayrimenkul geliştiren firmaların geçtiğimiz yıllarda frene basması nedeniyle ihtiyaç kadar üretim yapılamadı. Üretim yokken talep durmadı, aksine üst üste geldi. Salgında düğünlerini öteleyenler bu yaz evlendi, üniversite öğrencileri yüz yüze eğitime geçişle farklı illerde kiralık ev aradı. Bazı ilçelerdeki kentsel dönüşüm projeleri nedeniyle artan kiralık ev ihtiyacı, göçmenlerden gelen talep ve kimi fırsatçı ev sahipleri fiyatlarda etkili oldu.
HÜRRİYET GÜNDEME GETİRDİ
HÜRRİYET kira sorununu ilk gündeme getiren gazete oldu. 21 Haziran’da ‘Kiralık ev sırası’ haberi ile kiralık ev bulmanın zorlaştığı, fiyatların arttığı aktarıldı. Sonrasında ise 8 Temmuz’da ev sahiplerinin evlerini daha yüksek fiyatla kiraya vermek için eski kiracıları tahliyesi ve kiracıların hakları, 25 Temmuz’da kira sözleşmelerinde dikkat edilmesi gerekenler, 7 Eylül’de ise tahliye davalarındaki artış konuları işlendi.
Yorumlar kapalı.